Groene Aardappelen

Als je de zak aardappelen pakt om ze te gaan schillen en je komt erachter dat ze groen zijn geworden, moet je bekijken of je de groene aardappelen gaat weggooien of toch niet.

Sommigen mensen denken, jammer dan en gooien de groene aardappelen weg, terwijl anderen de groene plekken verwijderen en ze toch gebruiken.

Toch is er meer aan de hand met de groene aardappelen dan dat het er alleen een beetje vreemd uitziet. Ze kunnen namelijk ook gevaarlijk zijn.

In feite kan de groene kleur en de bittere smaak die de aardappels soms ontwikkelen de aanwezigheid van een toxine aangeven.

Sommige mensen vragen zich af of het eten van groene aardappelen je ziek kan maken of als je schilt of kookt, ze veilig zijn om te eten.

In dit artikel bespreken we alles wat je moet weten over groene aardappelen en of het eten van deze aardappelen risico’s voor je gezondheid met zich meebrengt.

♦ Waarom worden aardappelen groen?
♦ Groene aardappelen kunnen giftig zijn
♦ Hoeveel solanine is te veel?
♦ Is het schillen of het koken van groene aardappelen effectief?
♦ Hoe kun je voorkomen dat aardappelen groen worden?
♦ Samenvatting

Waarom worden aardappelen groen?

De vergroening van aardappelen is een natuurlijk proces.

Wanneer de aardappelen worden blootgesteld aan licht, beginnen ze chlorofyl te produceren, een groen pigment dat veel planten en algen hun kleur geeft (1).

Dit zorgt ervoor dat de lichtgekleurde gele of lichtbruine aardappelen in groene aardappelen veranderen. Dit proces komt ook voor bij aardappels met een donkere schil, hoewel je het door de donkere pigmenten minder goed kunt zien.

Je kunt zien of een donkergekleurde aardappel groen is door een deel van de schil weg te krabben en te controleren of je onder de schil groene plekjes ziet (2).

Chlorofyl zorgt er ook voor dat planten via fotosynthese energie van de zon te krijgen. Door dit proces kunnen planten koolhydraten en zuurstof uit zonlicht, water en kooldioxide produceren.

De chlorofyl, die aardappelen hun groene kleur kan geven, is geheel onschadelijk. In feite zit het ook in veel andere plantaardige voedingsmiddelen, die je elke dag eet.

Desalniettemin kan het vergroenen van de aardappelen ook de productie van iets minder wenselijke en potentieel schadelijk stoffen aangeven, namelijk een giftige plantensamenstelling die solanine wordt genoemd (1).

[divider]Conclusie: wanneer aardappelen worden blootgesteld aan licht, produceren ze chlorofyl, een pigment dat aardappelen dan groen maakt. Chlorofyl zelf is geheel onschadelijk, maar het kan ook de aanwezigheid van een toxine aangeven.[divider]

Groene aardappelen kunnen giftig zijn

Wanneer de blootstelling aan licht ervoor heeft gezorgd dat de aardappelen chlorofyl produceren, kan het ook de productie van bepaalde verbindingen, die de plant beschermen tegen schade door insecten, bacteriën, schimmels of hongerige dieren, stimuleren (3, 4, 5).

Helaas kunnen deze verbindingen voor de mens giftig zijn.

Solanine, de belangrijkste toxine die aardappelen produceert, werkt door een enzym dat betrokken is bij de afbraak van bepaalde neurotransmitters te remmen (3, 4).

Het kan ook celmembranen beschadigen en kan de doordringbaarheid van je darm negatief beïnvloeden.

Solanine is normaal gesproken alleen in de diepe lagen in de schil en het vlees van de aardappelen aanwezig, maar het zit ook in de hogere delen van de aardappelplant. Als aardappelen worden blootgesteld aan zonlicht of beschadigd raken, produceren ze meer solanine.

Chlorofyl is een goede indicator voor de aanwezigheid van grote hoeveelheden solanine in een aardappel, maar het is geen perfecte maatregel. Hoewel dezelfde omstandigheden de productie van zowel solanine als chlorofyl aanmoedigen, worden ze toch onafhankelijk van elkaar geproduceerd (1).

In feite kan, afhankelijk van de soort, de ene aardappel heel snel groen worden, maar toch maar een matige hoeveelheid solanine bevatten, terwijl een andere soort juist heel langzaam groen kan worden en juist een hoog niveau van het toxine bevat (2).

Desalniettemin is de vergroening van een aardappel een teken dat die aardappel meer solanine aan het produceren is.

[divider]Conclusie: bij blootstelling aan licht produceren aardappelen een toxine genaamd solanine. Het beschermt ze tegen insecten en bacteriën, maar is giftig voor de mens. De vergroening van aardappelen is een goede indicator van solanine.[divider]

Hoeveel solanine is te veel?

Het is moeilijk om precies te zeggen hoeveel solanine je ziek zal maken, want het zou onethisch zijn om dit bij mensen te testen. Het hangt ook af van de individuele tolerantie en de lengte en het lichaamsgewicht van een persoon.

Toevallige gevallen van een solanine-vergiftiging en een toxicologisch onderzoek bij mensen kunnen wel een indicatie geven.

Het lijkt erop dat het innemen van 2 mg/kg lichaamsgewicht voldoende is om symptomen te veroorzaken, hoewel 1,25mg/kg voldoende zou kunnen zijn om sommige mensen echt goed ziek te maken (4).

Dat betekent dat het eten van 450 gram aardappelen, die het aanvaardbare niveau van 20mg solanine per 100g heeft overschreden, voldoende zou zijn om iemand van 50kg ziek te maken.

Maar als een aardappel zeer hoge solanine niveaus heeft ontwikkeld of als de persoon kleiner of lichter is of een kind zou zijn, zou een kleinere hoeveelheid er ook voor kunnen zorgen dat ze ziek worden.

De kenmerken van een solanine vergiftiging zijn misselijkheid, braken, diarree, zweten, hoofdpijn en buikpijn. Relatief lichte symptomen zouden zich ongeveer binnen 24 uur vanzelf weer moeten oplossen (4, 6,7).

In extreme gevallen zijn er door sommige mensen ook ernstige effecten zoals verlamming, convulsies, ademhalingsproblemen, coma en zelfs de dood gerapporteerd (4, 8).

[divider]Conclusie: aardappelen die zeer hoge niveaus van solanine bevatten, kunnen misselijkheid, braken en hoofdpijn veroorzaken. In extreme gevallen kan het ook voor verlamming, coma of zelfs de dood zorgen.[divider]

Is het schillen of het koken van groene aardappelen effectief?

De solanine niveaus zijn het hoogst in de schil van een aardappel. Om deze reden zal het schillen van een groene aardappel helpen om de niveaus aanzienlijk te verminderen.

Onderzoeken hebben aangetoond dat als een aardappel wordt geschild, er tenminste 30% van zijn giftige plantenverbindingen wordt verwijderd. Maar dan zit er toch nog steeds tot 70% van de verbindingen in het vlees van de aardappel (4).

Dit betekent dat in aardappelen met zeer hoge solanine concentraties, de geschilde aardappel nog steeds genoeg solanine kan bevatten om je ziek te maken.

Helaas zal het koken en andere kookmethodes, inclusief bakken, het bereiden van de aardappels in de magnetron of het frituren, de solanine niveaus niet significant verminderen. De groene aardappelen op deze manier bereiden, maakt het dus niet veiliger (9).

Als een aardappel slechts een paar kleine groene vlekjes heeft, kun je die wegsnijden of de aardappel schillen. Omdat solanine ook in hogere concentraties rond ogen of uitlopers van een aardappel worden geproduceerd, moeten deze ook verwijderd worden.

Als de aardappel erg groen is of bitter smaakt (ook een teken van solanine), is het het beste om deze echt weg te gooien (10).

[divider]Conclusie: een groene aardappel schillen, vermindert de solanine niveaus aanzienlijk, maar het koken doet dat niet. Het is het beste om aardappelen, die erg groen zijn geworden, weg te gooien.[divider]

Hoe kun je voorkomen dat aardappelen groen worden?

Gelukkig zijn meldingen van solanine vergiftiging erg zeldzaam. Het is echter wel zo dat het door de generieke aard van de symptomen lang niet altijd wordt gerapporteerd.

Aardappelen die onaanvaardbare niveaus van solanine bevatten, liggen meestal niet in de supermarkt.

Maar toch kunnen aardappelen, indien ze niet goed worden behandeld, ook solanine produceren nadat ze in een supermarkt terecht zijn gekomen of in de keuken zijn opgeslagen.

Daarom is, om te voorkomen dat er hogere niveaus van solanine ontstaan, een goede opslag van de aardappelen belangrijk.

Beschadigingen, blootstelling aan licht en hoge of lage temperaturen zijn de belangrijkste factoren die aardappelen stimuleren om solanine te gaan produceren (2).

Zorg ervoor dat je je aardappelen inspecteert alvorens je ze koopt om er zeker van te zijn dat ze niet beschadigd zijn of al begonnen zijn met groen te worden.

Thuis moet je de aardappelen op een koele, donkere plek, zoals in een kastje of een kelder opslaan. Ze moeten om ze zo tegen het licht te beschermen in een ondoorzichtige zak worden bewaard.

Het opslaan van aardappelen in de koelkast is niet ideaal, omdat dit te koud is voor aardappelen. Sommige onderzoeken hebben zelfs verhoogde solanine niveaus door opslag in de koelkast laten zien (11).

Bovendien is de gemiddelde keuken of bijkeuken te warm voor een langdurige opslag.

Als je geen plek hebt die koel genoeg is om je aardappelen op te slaan, koop dan alleen de hoeveelheid die je wilt gaan gebruiken. Bewaar ze in een ondoorzichtige zak achterin een kast of in een lade omdat je ze zo het beste beschermt tegen licht en warmte.

[divider]Conclusie: aardappelen die hoge hoeveelheden solanine bevatten, liggen meestal niet in de supermarkt. Toch is het belangrijk om aardappelen goed op te slaan om zo te voorkomen dat ze groen worden nadat je ze hebt gekocht.[divider]

Samenvatting

Groene aardappelen moeten serieus worden bekeken en er moet goed worden overwogen of je ze kunt eten of niet.

Hoewel de groene kleur zelf niet schadelijk is, kan het wel de aanwezigheid van een toxine genaamd solanine aangeven.

Het schillen van groene aardappelen kan helpen bij het verminderen van de solanine niveaus, maar zodra een aardappel groen geworden is, is het toch het beste om hem weg te gooien.

Controleer de aardappelen alvorens je ze koopt op beschadigingen en op vergroening en bewaar ze, nadat je ze hebt gekocht, op een koele, donkere plaats om te voorkomen dat ze groen worden voordat je ze gebruikt.